زیر و بم خانواده موفق ایرانی
درباره موفق شدن در زندگی مشترک و داشتن خانواده موفق بیشتر بدانیمزیر و بم خانواده موفق ایرانی
درباره موفق شدن در زندگی مشترک و داشتن خانواده موفق بیشتر بدانیممکان های زیارتی نجف اشرف
مکان های زیارتی نجف اشرف
مکان های زیارتی نجف را باید با حرم مطهر و بارگاه ملکوتی مولی الموحدین حضرت علی ابن ابیطالب علیه السلام آغاز کرد چرا که فروغ نجف به بارگاه ایشان میباشد. در زیر لیست مهمترین مکان های زیارتی نجف آورده شده است . امیدواریم حظُ لازم را ببرید.
لیست اماکن مقدس نجف اشرف :
بارگاه ملکوتی حضرت علی علیه السلام-تور کربلا
- حرم مطهر امام علی (علیه السلام):
مهمترین جاهای زیارتی نجف اشرف مرقد مطهر حضرت علی (ع) می باشد که رنج سفر زائران نجف را التیام می بخشد.
قبرستان وادی السّلام-تور-کربلا
- قبرستان وادی السّلام (دارالسلام):
این قبرستان از اهمیت ویژه ای در نزد مسلمانان و شیعیان برخوردار می باشد. و از روایات و احادیث چنین بر می آید که روح هر مؤمنی در هر کجای دنیا که از فوت کند روح او به وادی السلام در شهر نجف ملحق می شود.
مقام امام زمان در دارالسلام-تور-کربلا
- مقام امام زمان (عجّ):
مقام امام زمان (عج) در گورستان وادی السلام واقع شده است . این مکان به امام عصر (عج) نسبت داده شده است و به همین خاطر مردم این مکان را مقدس می دانند.
مرقد حضرت هود و صالح-تور-کربلا
- آرامگاه حضرت هود و حضرت صالح (علیهما السلام):
روایات و احادیثی مبنی بر مدفون شدن حضرت هود و حضرت صالح از پیامبران بنی اسرائیل در قبرستان وادی السلام در دست است.
مقام امام سجاد در نجف-تور-کربلا
- مقام امام سجاد (علیه السلام):
جایگاهی در غرب شهر نجف اشرف منسوب به امام زین العابدین (ع) می باشد که در زمان زیارت قبر حضرت علی (ع) در آن مکان به نماز ایستاده اند .
مسجد صافی صفا-تور-کربلا
- مسجد صافی صفا :
در این مسجد حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام نماز خوانده اند در گوشه ای از این مسجد یکی از یاران حضرت قرار گرفته اند.
مسجد حنّانه-تور-کربلا
- مسجد حنّانه :
یکی از مشهورترین مساجد شیعیان می باشد که بنا به روایات ، وقتی که سر بریده امام حسین علیه السلام در آن قرار گرفته است تعظیم و ناله کرده است ، از این رو به مسجد حنانه معروف شده است.
آرامگاه کُمیل بن زیاد نَخَعی-تور-کربلا
- آرامگاه کُمیل بن زیاد نَخَعی :
کمیل از یاران با وفای حضرت علی علیه السلام است که دعای معروف کمیل دعایی می باشد که حضرت علی علیه السلام به کمیل آموخت و به نام دعای کمیل معروف شده است.
آرامگاه شیخ طوسی-تور-کربلا
- آرامگاه شیخ طوسی رحمه الله علیه :
شیخ طوسی مؤسس حوزه علمیه نجف می باشد . که پس از وفات در خانه خود دفن شد و این خانه بعدها تبدیل به مسجدی شد که مدت هزار سال حوزه علمیه نجف را در خود جای داد.
مسجد کوفه-تور-کربلا
- مسجد کوفه :
هر چند که مسجد کوفه در شهر کوفه می باشد اما چون در تور کربلا زمانی که در شهر نجف هستید این مسجد را نیز جزء مکان های زیارتی نجف آورده ایم . مسجد کوفه چهارمین مسجد مقدس جهان اسلام بعد از مسجدالحرام، مسجدالنبی و مسجدالاقصی است . می گویند مسجد کوفه توسط حضرت آدم علیه السلام طرح ریزی شده است.
مسجد سهله کوفه-تور-کربلا
- مسجد سهله کوفه :
مسجد سهله نیز در نزدیکی مسجد کوفه و جزء جاهای دیدنی و زیارتی کوفه محسوب می شود . اما چون معمولا برنامه های زیارتی نجف (در تور کربلا و نجف)با بازدید از مسجد سهله همراه هست نام این مسجد را نیز در ق آورده ایم.
سایر مکان های زیارتی عراق :
مکان های زیارتی کاظمین
مکان های زیارتی سامرا
مکان های زیارتی کوفه
ضریح حرم امام حسین (ع)
ضریح حرم امام حسین (ع)
حتما شما هم با ما هم عقیده هستید که مهمترین مکان های زیارتی کربلا ، حرم مطهر امام حسین علیه السلام می باشد. که دوستداران اهل بیت به عشق زیارت او پای در سفر کربلا می گذارند. در زیر به بررسی این مکان مقدس کربلا می پردازیم.
صندوق و ضریح متبرک حرم امام حسین (علیه السلام)
در سال ۳۷۱ هجری قمری در زمان آل بویه برای اولین بار ضریحی از جنس چوب ساج تزیین شده با عاج بر مرقد مطهر امام حسین علیه السلام نصب شد و قبر مبارک را با پارچه های گران قیمت دیباج پوشاندن.۱
در سال ۶۲۰ هجری قمری وزیر الناصر لدین الله عباسی که مذهب تشیع داشت به نام مؤیدالدین محمد قمی، صندوقی از چوب بر روی قبر قرار داد و آن را با پارچه های گران قیمت پوشاند.۲
در سال ۹۳۲ هجری قمری شاه اسماعیل صفوی که خود را منصوب به شیعه می دانستند صندوق خاتم کاری شده بسیار زیبایی بر روی قبر حضرت نهاد. سپس ، شاه عباس صفوی برای اولین بار، ضریحی از جنس مس روی صندوق یاد شده گذاشت و ضریح را با پرده های حریر قیمتی پوشاند.۳
دختر سلطان حسین صفوی ، گوهرشاد خانم که همسر نادر شاه بود ، در سال ۱۱۵۳ هجری قمری صندوقی از خاتم بر روی مقبره امام حسین علیه السلام گذارد.
گفته اند صندوق کنونی همان صندوقی است که همسر نادر شاه روی قبر قرار داده بود.۴
البته افرادی نیز گفته اند این صندوقی است که شاه طهماسب صفوی در ۱۱۲۳ هجری قمری به حرم مطهر امام حسین علیه السلام هدیه کرده است. این صندوق در اثر تهاجم وهابیان در ۱۲۱۶ ق آتش گرفت و بخشی از آن سوخت.
در سال ۱۲۲۵هجری قمری به توصیه شیخ جعفرآل کاشف الغطاء و به دستور « خان جان » قاجاری صندوق مقبره حضرت سیدالشهداء را با پوششی از نقره ترمیم کردند و با پارچه حریر پوشاندند.۵
روی این صندوق قبر حضرت به این موضوع چنین اشاره شده است:
« بعد تکسیر اعداء الله فی سنة ۱۲۱۶ ق قام بتجدیده خان القاجار ۱۲۲۵ ق کتبه صالح الکلکاوی ».
آقا محمد خان نیز ضریحی از نقره بر فراز قبر نصب کرد۶ و درهای ورودی را، که از رواق به داخل حرم باز می شد، با نقره تزیین نمود.۷
پس از چندی، ناصرالدین شاه قاجار ، که به شخصه به زیارت کربلا مشرف شده بود، دستورهایی برای تعمیر و بازسازی حرم صادر کرد؛ ضریحی از نقره ساخت و آن را روی قبر گذاشت. بدین گونه قبر مطهر دارای دو ضریح بیرونی و داخلی شد.
بر ضریح بیرونی نام ناصرالدین شاه به عنوان اهدا کننده بر روی آن نقش بست. روی درِ این ضریح تربت، پنجره نقره ای کوچکی تعبیه شده است و بر بالای آن این عبارت دیده می شود: قال رسول الله(صلّی الله علیه و آله) « الحسن و الحسین سیدی شباب اهل الجنه و ابوهما خیرٌ منهما » این ضریح، ضریح مسی اهدا شده توسط شاه عباس را در خود جای داده است.۸
ضریح حرم امام حسین علیه السلام-تور-کربلا
ناصر الدین شاه پس از وارد شدن به داخل ضریح و قبر حضرت سیدالشهدا چنین می نویسد : « من و میرزا حسن کلید دار جسارت کرده توی ضریح حضرت رفته از ضریح هم درب کوچک دیگر بود میرزا حسن باز کرد، شمعی در دست داشت دور قبر منور با آجر فرش شده بود که پا روی آجر گذاشته شود.
من از طرفی میرزا حسن از طرفی به زحمت زیاد رفتیم. میرزا حسن متصل شمع را کج می کرد. من از دست او گرفتم. من به طور عجیبی روی آجرها نشسته بودم جا تنگ بود. سرم به تخته ضریح می خورد. جای نشستن تنگ و بسیار مشکل بود. میرزا حسن تخته روی قبر مطهر را کشید. دست برده دو سه مشتی تربت صحیح از روی قبر مطهر برداشتم ».۹
در پایین پای آن، ضریح دیگری متصل به ضریح
بیرونی قرار گرفته که به علی اکبر، فرزند دلاور امام حسین علیه السلام ،
تعلق دارد. در ۱۳۵۵ ق، سیف الدین طاهر، از داعیان اسماعیلی، پنجره ای از
نقره برای مرقد مطهر ساخت و آن را از هند به کربلا فرستاد که بر بالای آن
نوشته شده بود:
« ان الداعی الی حب آل محمد الطاهر بن ابی محمد الطاهر سیف الدین نجل سیدنا
محمد برهان الدین من بلاد الهند سنه خمس و خمسین و ثلث مائة بعد الالف
۱۳۵۵ ق ».۱۰
در سال ۱۳۶۰ هجری قمری یکی از اساتید بزرگ
خاتم کاری به نام استاد محمد صنیع خاتم شیرازی، صندوق مطهر امام حسین علیه
السلام را تعمیر کرد.
در طول تاریخ، همواره پادشاهان و بزرگان، چراغ دان های گران قیمتی از طلا و
نقره به داخل ضریح مبارک هدیه می کردند. یک جفت شمعدان طلای بسیار بزرگ از
سوی سلطان عبدالمجید خان عثمانی به حرم هدیه شده است.
برخی از قندیل های آویزان شده از جنس طلا و نقره، از هند و جاهای دیگر آمده است.۱۱
آخرین و جدیدترین ضریح مرقد امام حسین علیه السلام
جدیدترین ضریح حسینی ششمین ضریحی هست که برای بارگاه ملکوتی امام حسین علیه السلام ساخته شده است استاد معظم محمود فرشچیان کار طراحی این ضریح را به عهده داشته اند و استاد بزرگوار سیدمحمد حسینی‌موحد خطاطی های آنرا انجام داده اند.
در طراحی سازه این ضریح برای نخستین بار در سراسر تاریخ از مهندسان عمران و معماری نیز استفاده شده است . ضریح جدید ساخته شده در برابر ۱۲٫۸ تن فشار عمودی و ۶۰۰ کیلو بر هر متر مربع فشار جانبی مقاوم باشد.
این ضریح ۳۰۰ سال عمر مفید خواهد داشت . در حالی که ضریح قبلی که توسط هندها ساخته شده بود یک چهارم این عمر را داشت.
ضریح جدید بیشتر از ۱۲ تن وزن دارد ،۶۰۵۰ کیلو چوب ساج (تهیه شده از جنگل‌های برمه)، ۴۶۰۰ کیلو نقره، ۷۰۰ کیلو مس، ۴۵۰ کیلو استیل، ۱۰۰ کیلو آهن و ۱۱۸٫۶۵۰ کیلوگرم طلا به کار رفته است.
از نکات قابل توجه دیگر این است که در زیارت از بارگاه امام حسین (ع) در قسمتی هایی از دیوارهای حرم امام حسین علیه السلام آثار گلوله های نیروهای بعثی صدام در قابهایی دیده می شود که به عربی روی آن همین موضوع نوشته شده است . هر چند که در بازسازی های چند ساله اخیر بسیاری از این خرابی ها ترمیم شده است اما این قابها را برای عبرت و فراموش نشدن جنایات صدام باقی گذاشته اند تا جنایات صدام و کشتار شیعیان انقلابی عراق در سال ۱۹۹۱ میلادی فراموش نشود.
بر بالای سر مبارک آن حضرت، بیرون ضریح، سنگ قهوه ای رنگی به نشانه جایگاه دفن سر آن حضرت نصب است. برخی گفته اند شمر ملعون سر مبارک امام(علیه السلام) را روی آن جدا کرد.
بنا بر روایت های موجود، امام سجاد(علیه السلام) سر مبارک امام حسین و برخی از شهیدان را به کربلا بازگرداند و در کنار جسدهای پاک شان به خاک سپرد. بر اساس روایتی دیگر، سر مبارک امام در بالای قبر پدر بزرگوارش امام علی(علیه السلام) در نجف دفن شده است. امام صادق(علیه السلام) در این مکان نماز می گزارد و توصیه می کرد که بر سر مبارک امام حسین(علیه السلام)، در این مکان نماز گزارده شود۱۲
برخی نیز گفته اند سر آن حضرت را به عسقلان مصر بردند و در آن جا دفن کردند.
امروزه، در شهر قاهره در مسجدی به نام
مسجد الحسین(علیه السلام) ضریحی با عنوان رأس الحسین قرار دارد که مردم آن
شهر پیرامون آن دعا و زیارت می خوانند و سوم شعبان، روز تولد امام
حسین(علیه السلام)، را ده روز جشن می گیرند و احترام خاصی به این مکان می
گذارند.
قبر حضرت علی اکبر(علیه السلام) ، مزار شهیدان بنی هاشم ،مقبره الشهداء همگی از جمله مکان های زیارتی کربلا می باشند که در حرم مطهر امام حسین علی السلام هستند و می توانید آنها را هم زیارت نمایید.
سایر مکان های زیارتی عراق :
مکان های زیارتی کاظمین
مکان های زیارتی سامرا
مکان های زیارتی کوفه
پی نوشت ها:
۱٫ جعفر الخلیلی، موسوعة العتبات المقدسه، ۸/۱۸۲٫
۲٫ مدرسی، همان، ۲۵۹٫
۳٫ آل طعمه، همان، ۹۸٫
۴٫ مدرسی، همان، ۲۶۰٫
۵٫ آل طعمه، همان، ۱۰۰٫
۶٫ ناصر الدین شاه، همان، ۱۱۹٫
۷٫ سفرنامه سیف الدوله به مکه مکرمه، ۲۳۱٫
۸٫ ادیب الملک، سفرنامه ادیب الملک به عتبات، ۱۶۰٫
۹٫ ناصر الدین شاه، همان، ۱۲۰٫
۱۰٫ آل طعمه، همان، ۱۰۰٫
۱۱٫ سیف الدوله، همان، ۲۳۱؛ ابن بطوطه، همان، ۲۷۳٫
۱۲٫ بنگرید زیارت مخصوص امیر المؤمنین که در آن به دفن سر امام حسین(علیه السلام) در این مکان اشاره شده است.
منبع: عتبات عالیات عراق؛ دکتر اصغر قائدان
تل زینبیه چیست ؟
تل زینبیه چیست ؟
تل زینبیه از جمله مکان های زیارتی کربلا می باشد که همواره مورد احترام شیعیان حسینی بوده است. تل زینبیه در اصل تل خاکی مابین قتلگاه و خیمه گاه کاروان امام حسین (ع) بوده است. که در واقعه کربلا در روز عاشورا حضرت زینب سلام الله علیها بر آن که مقداری برآمده از سطح زمین بوده می ایستاده و اوضاع نبرد برادرش حسین علیه السلام را نظاره می کرده است. سرانجام از فراز همین تپه خاک بوده که لحظه سر بریدن برادر را شاهد بوده است.
تل زینبیه یعنی چه ؟
تل به معنای تپه ای از خاک و ریگ می باشد که از زمین هموار مرتفع تر می باشد .
تل زینبیه در کربلا چیست ؟ و کجاست ؟-تور کربلا
تل زینبیه کجاست ؟
تل زینبیه در کربلا از نظر موقعیت مکانی در سمت جنوب غربی حرم امام حسین علیه السلام واقع شده است . در حال حاضر تل زینبیه به صورت یک بنای مسجد مانند ساخته شده است که زائران کربلای معلی می توانند در این مکان مقدس به عبادت و نماز نیز بپردازند.
این بنا تقریبا ۵ متر نسبت به کف صحن حرم مطهر امام حسین علیه السلام بالاتر هست که با چندین پله می توان به آن وارد شد. تل زینبیه در فاصله ای تقریبا ۳۵ متری تا مقتل و قتلگاه امام حسین علیه السلام فاصله دارد.
آخرین تجدید بنای تل زینبیه
در اواخر سال ۱۳۹۸ هجری قمری برای آخرین بار تجدید بنای این مکان انجام شده است.
نیم ضریح داخل تل زینبیه
را هنرمندان عزیز استان آذربایجان‌شرقی و در محل دانشگاه هنر اسلامی تبریز
ساخته اند . تا عرض ارادتی باشد به ساحت مقدس حضرت زینب سلام الله علیها
واقعا کسی نمی تواند درک کند بر بلندای این تل خاک چه کشیده است.
در «تاریخ طبری ج ۵ ص ۴۵۲ » و « ارشاد مفید ج ۲ ص ۱۱۲ » مفید نقل شده است :
حضرت زینب سلام الله علیها که دیگر مبارزه برادر را نمی بیند ، با دیدن
تجمع حلقه وار دشمن در گوشه ای از میدان ، به شتاب خود را به بلندای تپه
مشرف بر قتلگاه می رساند و در حال آمدن به تل این سخن از او شنیده می شود :
ای کاش آسمان بر زمین فرود می آمد .
این تپه که به تل زینبیه مشهور شده است باید به محل ایستادن عمربن سعد نزدیک بوده باشد زیرا حضرت زینب علیها السلام هنگامی که بر تل می آید و منظره دلخراش شهادت برادر را می بیند بی درنگ به عمربن سعد می گوید : ابا عبدالله را می کشند و تو تنها نگاه می کنی ؟
حضرت زینب سلام الله علیها پس از اینکه دید عمربن سعد به گفته ی او توجه نکرده ، رو به لشکر کوفه کرده و فریاد می زند : وای بر شما ! آیا در میان شما مسلمانی نیست . ولی کسی پاسخش را نمیدهد.
سایر مکان های زیارتی عراق :
مکان های زیارتی کاظمین
مکان های زیارتی سامرا
مکان های زیارتی کوفه
حرم حضرت ابوالفضل علیه السلام
حرم حضرت ابوالفضل علیه السلام
حرم حضرت ابوالفضل علیه السلام یکی از مکان های زیارتی کربلا ، همچنین یکی از نقاط زیارتی مهم جهان برای شیعیان و سایر مذاهب اسلامی می باشد.
حضرت عباس (ع) در روز عاشورا برای تهیه آب برای طفلان تشنه حرم اباعبدالله الحسین علیه السلام به سمت رود فرات رفت یک تنه ، تشنه لب ، می خواست آب بنوشد اما رسم جوانمردی نبود او سیراب شود در حالی که علی اصغر حسین ، تشنه لب است …
عباس با مشک پر از آب به سمت خیمه ها می رود اما دشمنان او را در نبردی ناعادلانه به شهادت می رسانند. شاید همین چند لحظه از زندگی حضرت عباس است که او را زنده ی تاریخ نگاه داشته است.
تاریخچه حرم حضرت ابوالفضل (ع) از سال ۶۱ هجری که حادثه عاشورا اتفاق افتاد دستخوش تحولاتی بوده است که در این مطلب نگاهی گذرا به ایجاد بنا و آباد شدنهای آستان مقدس حضرت عباس و ویرانی های مکرر این حرم الهی در طول تاریخ خواهیم داشت.
دست آخر همانگونه که همه مستحضر هستیم کینه ها و دشمنی ها با اهل بیت و خاندان مطهر پیامبر ثمری برای دشمنان حقیقت نداشته و یاد و یادمان های ائمه و بزرگان دین همچنان تا روز قیامت برپا خواهد بود. ان شاءالله
اولین حرم حضرت ابوالفضل (ع):
مختار ثقفی منتقم نهضت عاشورا در سال ۶۶ قمری، با کمک برخی از اعراب و همچنی ایرانیان شیعه حضرت علی بن ابیطالب(ع) به خونخواهی امام حسین (ع) و یارانش قیام کرد .
در دوران قدرت و حکومت او (توسط خود مختار یا دیگر شیعیان) نخستین عمارت آستانه حضرت عباس (س) بنا گذاشته شد و این عمارت و به طور کلی تمام شهر کربلا کم کم رو به آبادانی نهاد، تا اینکه هارون الرشید در سال ۱۷۰ قمری دستور خراب کردن این بنا را داد.
دومین حرم حضرت ابوالفضل (ع):
مأمون خلیفه عباسی، که در سال ۱۹۸ قمری قدرت را به دست گرفت، بر خلاف سیاست پدر خود و برای بدست آوردن رضایت و کمک شیعیان خراسان، روش دوستانه‌ای با اهل تشیع در پیش گرفت، لذا محبان خاندان عصمت و طهارت این فرصت تاریخی را مغتنم شمردند و بدینگونه، عمارت دوم آستانه در دوران مأمون عباسی انجام گرفت.
در سال ۲۳۲ قمری متوکل عباسی بر مسند خلافت نشست. وی که نسبت به شیعیان و آل ابی طالب عناد خاصی داشت، دستور داد آستانه حضرت سیدالشهداء(ع) و حضرت ابوالفضل علیه السلام بلکه تمامی شهر کربلا را خراب کردند و پس از تخریب، تمامی منطقه را شخم زدند و به آن آب بستند.
سومین حرم حضرت ابوالفضل (ع):
خلیفه عباسی،المنتصر، بر خلاف سیاست پدر خود ـ متوکل عباسی ـ با شیعیان روش دوستانه و صمیمانه‌ای داشت. وی اموال زیادی بین علویین تقسیم کرد و حکم به تعمیر بنای شهر کربلا و آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام داد. در نتیجه، کربلا در عصر او رونق یافت و زائرین آن بقاع مطهر از اطراف و اکناف به سوی این شهر مقدس سرازیر گشتند.
چهارمین حرم حضرت ابوالفضل (ع):
در سال ۳۶۷ ق. عضدالدوله دیلمی وارد بغداد شد، سپس به زیارت کربلا و نجف شتافت و دستور داد مرقد عظیم و با شکوهی برای حضرت ابوالفضل علیه السلام بنا کنند. بنای مزبور در سال ۳۶۷ قمری آغاز شد و در سال ۳۷۲ پایان یافت و عمارت امروزه آستانه مطهر حضرت ابوالفضل علیه السلام از عضدالدوله است که از شکوه و عظمت خاصی برخوردار است.
حرم حضرت ابوالفضل (ع) در دوره جلایریان:
بعد از ایجاد دولت جلایریان در کشور ایران و به قدرت رسیدن شیخ حسن ایلکانی در سال ۷۴۰ هجری قمری، سلطان اویس (فرزند شیخ حسن) تعمیرات را در این آستان مقدس شروع نمود که در عصر فرزندش، سلطان احمد، در سال ۷۸۶ پایان یافت و هدایای زیادی از ایران به آستانه مزبور ارسال شد.
حرم حضرت ابوالفضل (ع) در دوره صفویه:
شاه اسماعیل صفوی بنیانگذار حکومت شیعی صفویه، روی ۲۵ جمادی الثانی ۹۱۴ قمری فاتحانه وارد بغداد گشت و مورد استقبال بی‌نظیر شیعیان قرار گرفت. وی سپس در روز بعد، یعنی ۲۶ جمادی الثانی، به سمت کربلا حرکت کرد و یک شبانه روز در حرم ابی عبدالله الحسین(ع) معتکف گشت، آنگاه به آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام شتافت و دستور تعمیرات وسیعی را در آن آستانه صادر نمود و دوازده قندیل از طلای خالص به نام دوازده امام را که با خود آورده بود به حرم حضرت عباس علیه السلام اهدا کرد.
تمامی حرم مطهر و رواقها را با فرش گرانبهای ابریشم بافت اصفهان مفروش نمود و خدمه مخصوصی نیز برای نگاهداری و روشنایی قندیل آستانه استخدام کرد که تبار آن امروزه با عنوان (آل قندیل) در کربلا شهرت دارد. اسماعیل صفوی، همچنین دستور کاشی‌کاری گنبد صادر کرد که تا سال ۱۳۰۲ قمری کاشی‌کاری باقی بود.
حرم حضرت ابوالفضل (ع) در دوره نادرشاه افشار:
در سال ۱۱۵۳ هجری قمری نادرشاه افشار هدایای زیادی به آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام ارسال داشت و تعمیرات وسیعی در آن بارگاه ملکوتی انجام گرفت.
حرم حضرت ابوالفضل (ع) در دوره وهابی ها :
در ۱۸ ذی الحجة الحرام سال ۱۲۱۶ قمری، که انبوه مردم برای درک زیارت عید غدیر از کربلا به نجف اشرف رفته بودند، سعود بن عبدالعزیز وهابی فرصت را مغتنم شمرد و با لشگری عظیم به شهر کربلا حمله برد و حکم به تاراج تمامی شهر داد و آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام را نیز خراب کرد و تمامی هدایای سلاطین و ملوک صفویه و نادرشاه و قندیل‌های طلا و نقره و غیره را به یغما برد.
حرم حضرت ابوالفضل (ع) در دوره قاجاریه:
پس از حمله وهابیهای سعودی به کربلا و رسیدن خبر این جنایت وحشتناک به ایران، مردم خیر ایران با همراهی و همدلی دولت وقت ایران (زمان فتحعلی شاه قاجار) کمک‌های سخاوتمندانه‌ای به این شهر ماتم‌زده نمودند و تمامی خرابی‌های وارده را ترمیم کردند. آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام نیز به شکل احسن تعمیر گشت و از جمله این تغییرات، نصب ضریح نقره اهدایی فتحلی‌شاه قاجار بود که در سال ۱۲۲۷ قمری انجام گرفت.
تعمیرات آن آستانه مقدسه در طول دوران قاجاریه قطع نشد و ناصرالدین شاه کاشی‌کاری گنبد را تجدید کرد (در سال ۱۳۰۴ قمری کاشی‌کاری صحن شریف، و در سال ۱۳۰۵ قمری کاشی‌کاری گنبد مطهر انجام یافت). همچنین، شیخ عبدالحسین تهرانی، معروف به شیخ العراقین، با استفاده از ثلث میرزاتقی خان امیرکبیر ـ صدر اعظم مشهور ایران ـ تعمیرات وسیعی در آستانه مزبور انجام داد.
حرم حضرت ابوالفضل (ع) در عصر حاضر:
آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام درحدود سیصد و پنجاه متری شمال شرقی آستانه سیدالشهداء ابی عبدالله الحسین(ع) قرار دارد و در یک میدان بزرگ هر دو آستانه را در برگرفته است. قبر مطهر در وسط حرم شریف واقع شده و بر روی آن صندوق خاتم نفیس اهدایی قرار دارد که با گذشت زمان تعمیراتی روی آن انجام شده است.
روی صندوق را ضریح نقره‌ای پوشانده که به همت بزرگ مرجع جهان تشیع، مرحوم آیت الله العظمی سید محسن حکیم (قدس سره) و با دست هنرمندان ایرانی در اصفهان با به کار بردن چهارصد هزار مثقال نقره خالص و هشت هزار مثقال طلا پس از سه سال کار مداوم در سال ۱۳۸۵ قمری در حرم مطهر نصب گشته است. چهار طرف حرم شریف دارای چهار رواق قرینه است که ابهت خاصی به حرم بخشیده و به یکدیگر منتهی می‌گردند. سقف و تمامی دیوارهای حرم مطهر و رواقها به دست هنرمندان ایرانی آینه‌کاری شده و بر فراز ضریح یک گنبد بزرگ بنا گردیده که در سال ۱۳۷۵ قمری طلاکاری آن انجام یافته است.
دو مناره و یک صحن بارگاه حضرت :
در دو طرف ایوان جنوبی حرم، دو مأذنه (مناره) به شکل زیبایی سر به فلک کشیده است. در قسمت جنوبی حرم یک ایوان سرتاسری سرپوشیده واقع شده است که در وسط آن یک در ِ طلایی میناکاری ساخت اصفهان و در سمت شرق و غرب آن نیز دو در کوچک دیگر واقع است که هر سه در به داخل رواق جنوبی منتهی می‌شود.
آستانه حضرت ابوالفضل علیه السلام دارای یک صحن چهارگوش است که حرم مطهر در وسط آن واقع شده و در چهار طرف صحن حجراتی بنا گشته که در آن جمع کثیری از علمای امامیه و سلاطین و امرای شیعه دفن شده‌اند و کاشی‌کاری موجود در تمامی صحن آستانه، مربوط به عصر قاجاریه و بعد از آن است. صحن شریف دارای هشت در بزرگ ورودی و خروجی است: در قسمت جنوب صحن، در قبله و یا درب‌الرسول(ص) و در قسمت شمال باب امام محمد جواد(ع) قرار دارد.
قسمت غرب صحن حضرت عباس (س) دارای چهار باب است:
۱٫ باب امام حسن(ع)
۲٫ باب امام حسین(ع)
۳٫ باب امام صاحب الزمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف)
۴٫ باب امام موسی بن جعفر(ع).
قسمت شرقی صحن نیز دارای دو در به نامهای باب امام امیرالمؤمنین(ع) و باب امام علی بن موسی الرضا(ع) میباشد. مساحت آستانه ابوالفضل علیه السلام بالغ بر ۴۳۷۰ متر مربع است و از نظر نقشه و سبک معماری مانند آستانه سیدالشهداء ابی‌عبدالله‌الحسین (ع)، منتها کوچکتر از آن است.
سقاخانه‌های حرم حضرت ابوالفضل (س)
در صحن حضرت ابوالفضل(ع) دو سقاخانه عمومی وجود داشته است:
۱٫ یکی از این آبخورگاه‌ها در ضلع شرقی صحن و در مقابل مقبره راجه قرار داشته و بهره هند (طایفه‌ای از اسماعیلیان) آن را نوسازی کرده بودند و در جوار آن نیز دو درخت میوه و یک درخت سدر بوده است.
۲٫ دیگری در ضلع غربی، در جوار باب السوق بوده و در نزدیک آن دو درخت خرما وجود داشته است. البته امروزه از این آبخورگاه‌ها و همچنین از درختان نخل و سدر اثری نیست.
منابع :
khabaronline.ir
mehcom.com